15 بازی برای افزایش تمرکز کودکان
فهرست مطالب
- تمرکز چیست؟
- فواید بازی‌های افزایش تمرکز
•تقویت توجه
•تقویت حافظه
•بهبود توانای‌های شناختی
•کنترل و بهبود ADHD
•تقویت مهارت‌های حل مسئله
•افزایش خلاقیت
•تقویت حافظه‌ی کاری - بازی‌هایی برای افزایش تمرکز بزرگسالان
- •بازی سودوکو
- •جدول کلمات متقاطع
•شطرنج
•حل معماهای ذهنی
•بازی‌های ویدیویی
•بازی لیست خرید
•یوگای مغز
•بازی با سینی
•بازی چمدان
•بازی پازل‌های جورچین - بازی‌هایی برای افزایش تمرکز کودکان
- •بازی سیمون می‌گوید
- •معماها
- •بازی چراغ سبز، چزاغ قرمز
- •صندلی‌های موسیقی
•بازی فریز - سخن پایانی
بسیاری از والدین سعی میکنند در کودکی، تمرکز کودکان خود را افزایش دهند؛ بسیاری از بزرگسالان هم وقتی احساس کلافگی ناشی از عدم تمرکز را در خود می‌یابند، به فکر چاره‌ای برای افزایش تمرکز خود می‌افتند. جالب است بدانید بازی‌های زیادی برای افزایش تمرکز کودکان و بزرگسالان وجود دارد که همه می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند و از نتیجه‌ی انجام این بازی‌ها، بهره‌مند شوند.
تمرکز چیست؟
تمرکز یک قدرت ذهنی است که به ما این توانایی را می‌دهد که تمام توجهمان را روی یک مسئله بگذاریم و سایر چیزها را نادیده بگیریم. تمرکز فواید زیادی دارد که در مقاله‌های قبلی با آن‌ها آشنا شدیم. همچنین وقتی تمرکز نداشته باشید، متوجه می‌شوید که نمی‌توانید به همه‌ی کارهای خود رسیدگی کنید؛ هرچند که زمان و انرژی کافی نیز داشته باشید! این امر موجب به وجود آمدن یک حس کلافگی می‌شود که ممکن است آن را تجربه کرده باشید. شاید این احتمال وجود داشته باشد که برخی افراد، به صورت ارثی تمرکز ندارند، اما خوشبختانه افزایش تمرکز، یک مسئله‌ی اکتسابی است! با کتابدانه همراه باشید تا برخی بازی‌هایی که موجب افزایش تمرکز می‌شوند را بشناسید.
فواید بازی‌های افزایش تمرکز
ممکن است افرادی این سوال برایشان پیش بیاید که «چرا بازی؟» این ذهنیت وجود دارد که بازی تنها برای سرگرمی و پر کردن اوقات فراغت، و یا حتی فقط برای کودکان است! اما انجام انواع بازی‌های فکری می‌تواند فواید متفاوت و زیادی برای تقویت حافظه و تمرکز در کودکان و بزرگسالان داشته باشد که احتمالاً با فهمیدن این فواید، شگفت زده خواهید شد:
- تقویت توجه
نواحی مغزی درگیر توجه، در افرادی که بازی میکنند، کارآمدتر عمل می‌کنندو افرادی که بازی میکنند، می‌توانند توجه خود را بهتر روی کارهای چالش برانگیز حفظ کنند.
تقویت حافظه
انجام بازی‌ها از کودکی، موجب تقویت حافظه می‌شود و بعدها افراد در سنین بزرگسالی، از حافظه‌ی بهتری برخوردار خواهند بود.
بهبود توانایی‌های شناختی
یکی از فواید اصلی بازی‌های افزایش تمرکز، بهبود توانایی‌های شناختی افراد است؛ یعنی کمک میکنند که مغز بهتر بتواند اطلاعات را پردازش کند. همچنین تفکر انتقادی را نیز تقویت می‌کند.
کنترل و بهبود ADHD
مشکل ADHD تمرکز افراد را دچار مشکل کرده و آن را کاهش می‌دهد؛به همین دلیل هر فعالیتی که به افزایش تمرکز کمک می‌کند، به بهبود این مشکل نیز کمک خواهد کرد. بازی‌های فکری با افزایش تمرکز افراد مبتلا به ADHD، احساس آرامش آن‌ها را نیز افزایش خواهد داد.
تقویت مهارت‌های حل مسئله
افرادی که بازی میکنند، برای رسیدن به سطح بعدی و بالا بردن امتیاز خود، ناچارند از مرحله‌ی فعلی گذر کنند. آن‌ها روش‌های متفاوتی را برای گذشتن از مرحله‌ی فعلی‌شان امتحان میکنند تا بالاخره به راه درست دست پیدا کنند. به همین دلیل برخی محققان معقتدند افرادی که بازی میکنند، بیشتر از سایر افراد دارای مهارت‌های حل مسئله هستند.
افزایش خلاقیت
بازی‌های مختلف به افراد این امکان را می‌دهد تا در دنیاهای مختلف (که حتی ممکن است واقعی نباشند)، کند و کاو کنند. برخی محققان اعتقاد دارند بین بازی و افزایش خلاقیت، ارتباط وجود دارد.
تقویت حافظه‌ی کاری
بازی‌های فکری علاوه‌بر بهبود توانایی‌های شناختی افراد و افزایش تمرکز، به تقویت حافظه‌ی کاری نیز کمک میکنند. حافظه‌ی کاری یک میز کار برای سایر اجزای شناخت به شمار می‌رود و وظیفه دارد اطلاعات را به طور موقت، در حافظه‌ی کوتاه‌مدت ذخیره کند. تقویت این حافظه، باعث افزایش بهره‌وری می‌شود.
همچنین بخوانید: آشنایی با انواع حافظه‌ی انسان
بازی‌های برای افزایش تمرکز بزرگسالان
بازی سودوکو
سودوکو پازلی به شکل یک جدول ۹×۹ است که تعدادی از خانه‌های آن با اعداد ۱ تا ۹ پر شده‌اند. هدف، پر کردن خانه‌های خالی جدول است به طوری که، در نهایت هریک از اعداد ۱ تا ۹ دقیقاً یک بار در هر سطر، هر ستون، و هر مربع مشخص شدهٔ ۳×۳ ظاهر شوند. برای کامل کردن یه جدول سووکو، شما باید دقت و تأمل زیادی روی اعدادی که وجود دارند و اعدادی که می‌خواهید اضافه کنید، داشته باشید. همین دقت و تأمل، به شدت به افزایش تمرکز و تقویت حافظه‌ی کوتاه مدت کمک می‌کند. جدول‌های سودوکو در درجات مختلف سختی موجود هستند که شما می‌توانید آن‌ها را به صورت آنلاین، روی یک برنامه یا حتی روی یک کاغذ، بازی کنید. برای شروع از سطح آسان استفاده کنید تا به قوانین مسلط شوید و سپس، جدول‌های سخت‌تر را امتحان کنید و خود را به چالش بکشید.
جدول کلمات متقاطع
جدول کلمات متقاطع، یکی از بازی‌های رایج برای افزایش تمرکز به شمار می‌رود. این بازی علاوه بر تقویت دانش گفتاری و نوشتاری، با به چالش کشیدن مغز، در پیشگیری از زوال عقل و بهبود تمرکز، نقش بسیاری دارد.
شطرنج
شطرنج یکی از اندک بازی‌هایی است که شما را کاملاً به تفکر انتقادی و منطقی وادار می‌کند. شما در این بازی، باید از کل مغز خود استفاده کنید؛ در نتیجه‌ی این عمل، تمرکز شما تقویت خواهد شد. همچنین پس از گذشت مدتی، حس خواهید کرد که در حل مشکلات، خلاق‌تر عمل می‌کنید.
حل معماهای ذهنی
حل معماهای ذهنی، یکی از روش‌های بهبود تمرکز به شمار می‌روند. این‌گونه معماها برای به چالش کشیدن مغز جهت افزایش تمرکز، عالی هستند و مغز و حافظه‌ی شما را قوی نگه می‌دارند!
- بازی‌های ویدیویی
مطالعات نشان داده‌اند که بازی‌های ویدیویی، از مؤثرترین روش‌های بهبود تمرکز بزرگسالان به شمار می‌روند! انجام این بازی‌ها مزایای متعددی دارند؛ از جمله تقویت مهارت‌های حل مسئله با روش‌های سریع و کاربردیف بهبود تمرکز، بهبود مهارت‌های اجتماعی، کاهش اضطراب و کاهش افسردگی! درکل این بازی‌ها، تا وقتی منجر به اعتیاد نشوند، بسیار مفید هستند!
بازی لیست خرید
یکی از بازی‌هایی که در افزایش تمرکز نقش زیادی دارد، بای لیست خرید است. به این صورت که شما با هرچه که در لیست خریدتان دارید، یک نماد می‌سازید. به عنوان مثال شما نان، پنیر و آب‌نبات را در لیست خریدتان دارید. می‌توانید پنیر را به عنوان کلید، نان را به عنوان ماشین و آب‌نبات را به عنوان سوخت در نظر بگیرید. همین تصور که ماشین برای حرکت به هرسه تای این موارد نیاز دارد، می‌تواند به شما کمک کند تا لیست خود را به خاطر بسپارید. شاید بگویید که به جای انجام این کار سخت، می‌توان همان لیست خرید را حفظ کرد! اما نکته این‌جاست که با این تصویرسازی، می‌توانید بیشتر تمرکز کنید و احتمال فراموش کردن لیست، کمتر می‌شود؛ چرا که شما نمادها را دارید و اگر چیزی یادتان رفت، با کمی تمرکز روی نمادها، می‌توانید آن را دوباره به خاطر بیاوید.
- یوگای مغز
این تمرین، نوعی یوگا برای مغز و افزایش تمرکز است که ممکن است آسام به نظر برسد، اما می‌تواند تمرکز شما را به طور قابل توجهی به چالش بکشد. انجام یوگای مغز به هماهنگی زیادی نیاز دارد. اگر می‌خواهید تمرکز خود را بهبود ببخشید، حتماً آن را امتحان کنید.
بازی با سینی
این بازی بسیار ساده انجام می‌شود. از شخصی بخواهید تا در سینی وسایلی قرار دهد و شما در یک مدت زمان مشخص، به آن وسایل نگاه کنید. بعد از آن شخص بخواهید پارچه‌ای روی وسایل قرار دهد تا شما دیگر آن وسایل را نبینید و بعد سعی کنید تمام وسایل داخل سینی را به خاطر بیاورید و بگویید. تلاش شما برای اینکه وسیله‌ای را از قلم نیندازید، تمرکز شما را بالا خواهد برد.
بازی چمدان
این بازی ممکن است ساده به نظر برسد، اما درواقع به تمرکز و حافظه‌ی قوی‌ای نیاز دارد! نفر اول باید نام وسیله‌ای را که قصد دارد در چمدان بگذارد بگوید؛ سپس نفر دوم، نام همان وسیله و وسیله‌ای که خودش می‌خواهد در چمدان بگذارد را می‌گوید. این روند به همین صورت ادامه پیدا می‌کند و هر بازیکن، باید وسیله‌های بازیکنان قبلی و وسیله‌ی خودشان را با همان ترتیب بگویند. اگر کسی وسیله‌ای را جا انداخت یا ترتیب را رعایت نکرد، از دور بازی حذف خواهد شد! دقت کنید که این بازی حتماً باید به صورت گروهی انجام شود تا هیجان بازی بالابرود و تعداد کلمات و چالش بازی نیز زیاد شود.
بازی پازل‌های جورچین
این بازی را هم کودکان و هم بزرگسالان می‌توانند انجام دهند. این بازی حافظه‌ی کوتاه مدت و تمرکز را درگیر و تقویت می‌کند. برای بزرگسالان، تکه‌های پازل بیشتر و برای کودکان، تکه‌های پازل کمتر هستند.
بازی‌هایی برای افزایش تمرکز کودکانبازی سیمون می‌گوید
این بازی به این صورت انجام می‌شود که مادر یا پدر وقتی می‌خواهند کاری را به کودک بگویند تا انجام بدهد، باید جمله‌ی خود را با «سیمون می‌گوید» شروع کنند. به عنوان مثال: «سیمون می‌گوید تلویزیون را خاموش کنی» در این بازی حتماً باید به کودک بگویید که فقط از دستورات سیمون پیروی کند؛ یعنی اگر به او بگویید «لیوان آب را بردار» نباید این کار را انجام بدهد؛ زیرا در ابتدای این جمله، از «سیمون می‌گوید» استفاده نشده. این بازی به کودکان کمک می‌کند تا روی جزئیات تمرکز کنند که باعث تقویت تمرکز آن‌ها می‌شود.
گروه سنی: 4+
- معماها
معماها یکی بهترین بازی‌ها برای تقویت کردن تمرکز هستند، زیرا ذهن را وادار میکنند تا سریع‌تر فکر کند و به دنبال پاسخ درست باشد. این بازی را می‌توان به صورت گروهی نیز انجام داد که در این صورت، به تعاملات اجتماعی کودکان نیز کمک خواهد کرد.
گروه سنی: بستگی به سطح معما دارد.
چراغ سبز، چزاغ قرمز
این بازی، یک بازی کلاسیک برای افزایش تمرکز است. در این بازی، یک نفر باید به عنوان چراغ راهنما انتخاب شود و بقیه باید دورتر بایستند تا چراغ راهنما، رنگ خود را اعلام کند.وقتی چراغ سبز می‌شود، بچه‌ها باید به سمتش بروند و وقتی چراغ قرمز می‌شود، باید در همان حالتی که هستند، توقف کنند. هرکسی که زودتر به چراغ راهنما رسید، برنده خواهد بود.
گروه سنی: 4+
صندلی‌های موسیقی
حتماً همه‌ی ما با این بازی آشنایی داریم و آن را با نام صندلی بازی می‌شناسیم. برای این کار، به تعدادی صندی احتیاج داریم؛ به طوری که اگر 5 کودک داریم، 4 صندلی احتیاج داریم. صندلی‌ها را به صورت دایره‌ای بچینید و آهنگی پخش کنید و از کودکان بخواهید تا زمانی که صدای آهنگ را می‌شنوند، دور صندلی بچرخند و زمانی که صدای آهنگ قطع شد، سعی کنند روی یک صندلی بنشینند. اگر کسی نتوانست روی صندلی بنشیند، از بازی حذف خواهد شد و یک صندلی هم از دایره کم می‌کنیم. این کار را تا زمانی انجام می‌دهیم که تنها یک کودک باقی بماند.
گروه سنی: 3+
- بازی فریز
- در این بازی هم از آهنگ استفاده می‌کنیم. زمانی که موسیقی قطع می‌شود، کودکان باید بدون جرکت باقی بمانند. اگر کسی وقتی آهنگ پخش نمی‌شود، حرکت کند، از بازی حذف خواهد شد. این بازی نیز علاوه‌بر سرگرم کردن کودکان، تمرکز آن‌ها را افزایش خواهد داد.
گروه سنی: 3+
سخن پایانی
این بازی‌ها چندتا از بازی‌های مفیدی است که برای تقویت تمرکز و حافظه بسیار مفید هستند. شما می‌توانید در خانه یا در طبیعت،به صورت گروهی این بازی‌ها را انجام دهید تا هم از مزایای متعدد آن‌ها بهره‌مند شوید، هم از انجام این بازی‌ها به صورت گروهی و در جمع خانواده و دوستان، لذت ببرید.
خدایا شکرت
